Neposredno nakon objavljivanja ovog teksta dobili smo informaciju da je Aplikacija dobila pozitivnu ocjenu i da je time prošla prvu tzv. administrativnu kontrolu.

Dževat MUSIĆ: Ovih dana smo obaviješteni da će Evropska Unija početi sa realizacijom Programa prekogranične saradnje Crne Gore i Kosova 2010-2013. Našoj Opštini se stvara povoljna šansa za realizovanje partnerskih projekata sa opštinama Peć i Dečane. Opštinsko rukovodstvo i kreatori kadrovske politike, nažalost, neodgovorno se odnose doprinoseći onemogućavanju većeg korišćenja EU fondova, jer neće da okupe najsposobnije kadrove, da zajedno sa mladim ljudima formiramo nekoliko stručnih timova za aplikacije prekogranične saradnje sa Srbijom, sa Albanijom, Bosnom i Hercegovinom i uskoro sa Kosovom. Stranačke pizme i osvete su im važnije od korišćenja nepovratnih sredstava koja obezbjeđuje Evropska Unija. A štete za opštinu Plav, njima nisu važne. Ne zabrinjava ih što je, uprkos prirodnim resursima, čvrstoj koalicionoj vlasti na državnom nivou DPS, SDP, BS, sa četiri poslanika u parlamentu CG iz Plava, u zadnje tri godine, po stepenu razvijenosti, naša Opština, 2,8 puta manje razvijena od Andrijevice, 2,25 puta od Šavnika, 3,6 puta od Mojkovca, 4,06 puta od Žabljaka ili 18 puta od Budve (podaci uzeti iz Strategije regionalnog razvoja CG 2011-2013, str.62). Zato ih pozivam da se okane oholosti, licemjerstva, podjela i mržnje. Toliko nas je malo, čak i da smo složni, ovako razbijeni ne služimo ni Bogu ni ljudima, a građani nam nisu za to dali mandate. Građani od izabranih, očekuju stvaranje bar minimalnih uslova za egzistenciju i opstanak.

Jučer je opština Plav podnijela aplikaciju za sredstva EU fondova u kancelariju Delegacije Evropske unije u Crnoj Gori - Podgorica. Aplikacija se odnosi na Program “Podrška reformi lokalne samouprave u Crnoj Gori”, dok je rok za podnošenje aplikacije bio 4. oktobar 2010. godine.

Aplikacijom se traže sredstva za finansiranje Investiciono - tehničke dokumentacije:

1. Studije zaštite revitalizacije i valorizacije Plavskog jezera;

2. Glavni projekat sistema kanaliziconog cjevovoda sa postrojenjem za prečišćavanje otpadnih voda (od Gusinja s lijeve i desne obale Ljuče i Plavskog jezera); ukupna investicija iznosi 442.085,00€, od EU se traži 322.722,00 ili 73, %, Vlada Crne Gore je obezbijedila 88.417,00 € (20%) i Opština 30.946,00 € ili 7%.

Plavsko jezero, kao najznačajnije i najveće ledničko jezero Crne Gore i Balkana, smješteno u prostranoj plavsko-gusinjskoj kotlini protočnog je tipa i osnovna obilježja vodnog bilansa daju mu pritoka Ljuča sa svojim slivom i otoka Lim, čije izvorište predstavlja upravo ovo jezero. Značajan stepen protočnosti vode ovoga jezera ima veliki uticaj na termički režim i čistoću vode.
Sa plavnim livadama je prepoznato kao područje od međunarodnog značaja za boravak ptica - Important Bird Areas (IBA). Područje je značajno kako za ptice tako i za ostale vrste: ribe, sisare, vodozemce i gmizavace, beskičmenjake. U mikroflori Plavskog jezera registrovano je 270 vrsta, sve one svrstane su u 103 roda, a mikrofaunu ovog jezera predstavlja 179 vrsta. U prvoj fazi svog postojanja ovo jezero je bilo znatno prostranije i dublje, no kao i većina ledničkih jezera i ovo je jezero pogođeno je negativnom evolucijom u smislu iščezavanja. Ubrzavanje tog procesa pospješuje ljudski-antropogeni faktor, pri čemu bi ove dvojake procese ugrožavanja jezera trebalo razmatrati i u međusobnoj zavisnosti i uslovljenosti. Slojevitost problema ugroženosti Plavskog jezera, zahtijeva i slojevit pristup njegovoj zaštiti, a to podrazumijeva multidisciplinarni pristup, uz uvažavanje činjenice da se ne radi isključivo o ekološkom, nego i ekonomskom problemu. Pravilno tretiranje jezera, s obzirom na njegovu ekološku i turističku vrijednost, osim ekoloških benefita, uveliko može pridonijeti i ekonomskom benefitu opštine i na taj način uticati na njezin dalji razvoj.

Od 1975. do ove godine, održano je nekoliko okruglih stolova i naučnih skupova o zaštiti Plavskog jezera od nestajanja, njegovoj sanaciji, revitalizaciji i valorizaciji na kojima je postignut opšti konsenzus da je to prioritet razvojnih ciljeva Opštine i da Plavsko jezero predstavlja razvojnu šansu opštine Plav kao i sjeverne regije CG.
Upravo s toga je opšti cilj Aplikacije: Plavsko jezero zaštićeno, revitalizovano i valorizovano u skladu sa odgovarajućim najracionalnijim standardima zaštite prirode sa poboljšanim kvalitetom jezerske vode i Povećanjem populacije postojecih biljnih i životinjskih vrsta.

Plavsko jezero sa plavnim livadama je prepoznato kao područje od međunarodnog značaja za boravak ptica - Important Bird Areas (IBA).

Bitka za opstanak: Plavsko jezero, najljepše ledničko jezero u Europi

Ono je jedno od rijetkih planinskih jezera koje ima autohtonu ihtio-faunu. Vrsta Salmo labrax m. lacustris (pastrmka-blatnjača) je originalna populacija samo u ovom jezeru dok je za vrstu Thymallus thymallus (lipljen) ovo najjužnije rasprostranjenje. Za vrste Lotta lotta (manić-derać) i Esox lucius (štuka) je ovo jedini lokalitet u Crnoj Gori.

Kao što je gore navedno, Plavsko jezero nestaje što dokazuje činjenica da je 1913. godine površina jezera iznosila 5.4 km2 (J.Cvijić – poznati geograf), dok danas iznosi 1.79 km2. Najveću prirodnu opasnost u procesu nestajanja predstavlja formiranje delte rijeke Ljuče koja prijeti spajanju sa rijekom Lim, čime bi jezero izgubilo protočni karakter. Bujna akvatična vegetacija koju čine ševar, rastavić i lokvanj zahvatila je obalski pojas i brzo se širi ka centralnom, najdubljem djelu jezera. Zarastanje i eutrofikacija jezera su sve evidentniji i ozbiljno ugrožavaju prirodni i izvorni integritet jezera i zahtijevaju odgovarajuće mjere u njegovoj zaštiti.
Antropogeni procesi ugrožavanja uzimaju sve više maha posljednjih decenija i znatno doprinose brzom smanjenju dimenzija jezera. Zasipanje jezerskog bazena erozivno-akumulativnim materijalom sve je intenzivnije zbog pojačane erozije prouzrokovane krčenjem šuma u slivu Ljuče kao i zbog nekontrolisane sječe šume na padinama Visitora. Osim toga, ozbiljan problem predstavlja zagađivanje jezera komunalnim otpadom i gradskim otpadnim vodama, kao i eksploatacija šljunka u koritu Grnčara. Prisutna je tendencija izgradnje nelegalnih građevinskih objekata duž obalskog pojasa, a uzurpacija obale se ogleda i u zauzimanju zemljišta u okolini jezera, na kojem je zastupljena neadekvatna poljoprivreda. Ovim ulaganjem će se stvoriti projektno-tehničke pretpostavke za kasnija investiciona ulaganja radi: 1. Valorizacije Centralne turističke zone Plava, gdje su skoncetrisani prirodni uslovi - smještajni i ugostiteljski kapaciteti, valorizacije zone Gusinja, (sa Ali-pašinim izvorima, Grebajama, vodopadom Grlje…) koja u graničnom prostoru prema Albaniji završava veličanstvenim buketom najviših cmogorskih vrhova i zone Bogićevica (sa Hridskim jezerom) u istočnom dijelu opštine Plav gdje prirodni uslovi omogućavaju izgradnju visinskog zimsko-sportskog centra, gdje se nalazi preko 50% skijaških potencijala Crne Gore; i 2. Melioracije doline Ljuče za potrebe daljnjeg razvoj poljoprivrede.

Izradom investiciono tehničke dokumentacije opština Plav će obezbijediti osnovne pretpostavke za dalja investiciona ulaganja radi daljnjeg planiranja i obezbjeđenja sredstava za provođenje ponuđenih tehničkih rješnja, tj. za gradnju kanalizacionog sistema s prečistačem, te za realizaciju projekta čišćenja jezerskog dana. Pomenuti radovi, za koje postoji mogućnost daljnjeg financiranja kroz Program prekogranične saradnje s Albanijom, logičan su nastavak ove akcije čime se osigurava njena održivost. Osim toga, lokalnom stanovništvu, te turističkim preduzećima i vlasnicima privatnog smještaja otvara se perspektiva uz poboljšanje kvaliteta života te adekvatnije obavljanje njihovih djelatnosti uz iskorištavnje resursa Plavskog jezera.

Akcija predstavlja prvi korak u strategiji zaštite, revitalizacije i valorizacije Plavskog jezera, kojom će se ostvariti:
- smanjenje zagađenja recipijenta, poboljšanje kvaliteta površinskih vodotoka,
- očuvanje ugroženih vodnih resursa,
-eliminisanje zagađenja podzemlja (zemljišta i podzemnih voda),
- organizovano prikupljanje čvrstog komunalnog otpada i transportovanje na regionalnu deponiju,
- skladištenje opasnih materija po životnu sredinu u rezervoarima maksimalno zaštićenim od procurivanja u spoljnu sredinu,
- sprječavanje daljeg ugrožavanja flore i faune,
- uklanjanje otpadnih materija i otklanjanje neugodnosti na toku svih površinskih voda,
- drastično poboljšanje kvaliteta svih parametara životne sredine,
- povećanje vrednosti pejzaža i imovine u okruženju,
- poboljšanje zdravlja i standarda stanovništva, otvaranje novih radnih mesta, privredni razvoj opštine i šireg područja.

Aplikacija, sa Logičkom matricom, Budžetom i drugim pratećim dokumentima rađena je po EU standardima i pravilima. Po ocjenama eksperata angažovanih od Zajednice Opština CG, iz drugih zemalja (Srbija, Austrija, Hrvatska), Građevinskog fakulteta Podgorica, Agencije za razvoj Bjelasice, Komova i Prokletija, koji su nas posjećivali u toku rada; naša Aplikacija je dobro urađena, te bi trebalo da dobije podršku komisije EU.

Rezultati Aplikacije, trebaju se materijalizirati tj. ostvavriti u roku od 18 mjeseci koliko je predviđeno njeno trajanje. Akcijom će upravljati Koordinator tima (project manager) Dževat Musić, diplomirani ekonomista sa 32 godine radnog iskustva na stručnim, upravljačkim i rukovodećim poslovima u lokalnoj upravi i privredi Opštine, sa članovima tima, novo upošljenim, mladim ljudima Mehmed Markišić, diplomirani pravnik, Bratislav Otašević, diplomirani agronom i dva diplomirana ekonomista Meliha Mrkulić i Sulejman Šabović, koji su se, kroz pripremu aplikacije, obučavali radi povećanja tehničkih i upravljačkih kapaciteta organa lokalne uprave opštine Plav. Mi smo već postigli rezultate: Opština Plav je registrovana u PADOR, za šta je urađeno mnogo, analiza, dokumenata, te za sve buduće Aplikacije neće trebati novo registrovanje. Dakle, registrovani smo za EU aplikacije kao Opština koja ima kadrovske i tehničke kapacitete za korišćenje EU fondova. Mladi ljudi, koji su samnom radili stekli su početno znanje, koje će nadam se, na budućim aplikacijama uvećati.

Ovih dana smo obaviješteni da će Evropska Unija početi sa realizacijom Programa prekogranične saradnje Crne Gore i Kosova 2010-2013. Našoj Opštini se stvara povoljna šansa za realizovanje partnerskih projekata sa opštinama Peć i Dečane. Opštinsko rukovodstvo i kreatori kadrovske politike, nažalost, neodgovorno se odnose doprinoseći onemogućavanju većeg korišćenja EU fondova, jer neće da okupe najsposobnije kadrove, da zajedno sa mladim ljudima formiramo nekoliko stručnih timova za aplikacije prekogranične saradnje sa Srbijom, sa Albanijom, Bosnom i Hercegovinom i uskoro sa Kosovom.

Stranačke pizme i osvete su im važnije od korišćenja nepovratnih sredstava koja obezbjeđuje Evropska Unija. A štete za opštinu Plav, njima nisu važne. Ne zabrinjava ih što je, uprkos prirodnim resursima, čvrstoj koalicionoj vlasti na državnom nivou DPS, SDP, BS, sa četiri poslanika u parlamentu CG iz Plava, u zadnje tri godine, po stepenu razvijenosti, naša Opština, 2,8 puta manje razvijena od Andrijevice, 2,25 puta od Šavnika, 3,6 puta od Mojkovca, 4,06 puta od Žabljaka ili 18 puta od Budve (podaci uzeti iz Strategije regionalnog razvoja CG 2011-2013, str.62). Zato ih pozivam da se okane oholosti, licemjerstva, podjela i mržnje. Toliko nas je malo, čak i da smo složni, ovako razbijeni ne služimo ni Bogu ni ljudima, a građani nam nisu za to dali mandate. Građani od izabranih, očekuju stvaranje bar minimalnih uslova za egzistenciju i opstanak.

Europa mora spasiti svoj najljepši dragulj ispod Prokletija